Na mijn vertrek bij  de Botel Cruises zag ik een advertentie in de krant, er werden bemanningsleden gezocht aan boord van een zeiljacht. De eigenaar, de Amerikaan Conrad, had een reis gepland van Amsterdam naar Spanje met zijn spiksplinternieuwe zeiljacht (een Ketch) dat hij had laten bouwen bij een werf in Noord-Holland. Bijzonder detail was dat normaal gesproken een zeilboot een grote, zware en diepe kiel heeft voor de stabiliteit. De reis naar Spanje zou over kanalen en rivieren van Nederland via België en Frankrijk naar de middellandse zee gaan om deze vervolgens over te steken naar Spanje.

Al gauw had ik een afspraak gemaakt en ging op weg naar de Six Haven in Amsterdam Noord om Conrad te ontmoeten. Hij zocht drie bemanningsleden met zeilervaring, iets wat ik net niet had. Het interview verliep niet goed; Ik moest een aantal goede redenen bedenken waarom hij mij zou aannemen. Dus begon ik te bluffen, ik vertelde hem dat hoewel ik geen zeilervaring heb, ik wel kennis had van dieselmotoren, “ik neem aan”, vervolgde ik, “je hebt toch wel een dieselmotor?” Ik denk dat ik alleen maar wist hoe ik een oliefilter moest vervangen!

Ook vertelde ik hem ook dat ik goed was in de huishouding en met koken. Hij besefte waarschijnlijk hoe graag ik mee wilde op deze reis en besloot mij samen met twee andere jongens, Ed en Robert, die beiden zeilervaring hadden, aan te nemen. Tijdens de reis zouden we geen salaris ontvangen, het was “vrijwilligerswerk” maar hij zorgde voor eten en drinken en natuurlijk een groot avontuur.

Moeders, zo bezorgd als ze kunnen zijn, stond erop dat zij eerst Conrad wilde ontmoeten voordat ze mij haar zegen gaf om met hem en twee andere jongens op reis te gaan.

Enige weken later, nadat de boot bevoorraad was met de nodige provisie en inventaris, vertrokken wij op maandag 28 augustus uit Amsterdam. De reis zou naar verwachting drie maanden duren, varend door Nederland, België en Frankrijk over rivieren en kanalen met ongeveer 240 sluizen voordat we Marseille in het zuiden van Frankrijk zouden bereikten. Van daaruit was het plan om de masten op te zetten en via Golf du Lyon naar Spanje te varen met als voorlopige eindbestemming Alicante.

Vanuit Amsterdam voeren we naar Maastricht, een grensplaats met België. Van daaruit zijn we de Maas blijven volgen wat vlot en soepel verliep. Zoals eerder vermeld verwachtten we tijdens de reis zo’n 240 sluizen en enkele tunnels te passeren. Hiervoor hadden we een fiets bij ons, om beurten reed een van de drie bemanningsleden met de fiets naar de volgende sluis en maakte de sluis gereed om binnen te varen, eenmaal uit de sluis reed hij dan door naar de volgende sluis enz.

Bij de stad Belgische Franstalige stad Huy kregen wij een technisch probleem, een beugel dat de uitlaat op zijn plaats hield was afgebroken door de trillingen van de motor. Dus nu was het aan mij om dit op te lossen, want dat was tenminste mijn “specialiteit”, zo heb ik de baan weten te krijgen. Na het verwijderen van het gebroken beugel ging ik op zoek naar een metaalwerkplaats / smid waar beugel gelast kon worden. Het duurde niet lang voordat het alles weer in orde was, en vertrokken wij de volgende ochtend dan ook naar de volgende bestemming, Givet de grensplaats van België en Frankrijk. Het was een heel lastig deel van de reis omdat het erg mistig was, de boot had geen radar dus navigeerden wij op gehoor door te luisteren naar geluiden van andere schepen. Best gevaarlijk als je erover nadenkt, maar we hebben het uiteindelijk zonder aanvaring gered.

De Franse douane kwam aan boord om de boot te inspecteren op drugs, tabak en alcohol, na de controle kregen wij een stempel in ons paspoort en mochten we vertrekken. We verlieten Givet naar onze volgende stop. Stenay was geen geplande stop maar door een defecte stuw verder stroomopwaarts konden wij niet verder. Aanvankelijk zouden de reparaties aan de stuw slechts enkele dagen duren maar uiteindelijk hebben wij 10 dagen in Stenay moeten wachten. Het was erg frustrerend om niet verder te kunnen, voor ons gevoel allemaal verloren tijd. Weet niet meer hoe vaak wij de boot hebben gepoetst die 10 dagen, gelukkig dat er een dikke laag verf op zat!

Zoals Conrad en ik hadden afgesproken, was ik ook verantwoordelijk voor het koken en schoonmaken. Hij gaf mij huishoudgeld voor de boodschappen. Hij was erg strikt in het gebruik van het huishoudgeld, bezoeken van bars en cafés was dan ook niet toegestaan. Het was oké om bier te kopen in de supermarkt om vervolgens aan boord te drinken.

Na 10 lange en saaie dagen konden wij onze reis hervatten en vervolgden wij naar onze volgende bestemming, Verdun. Omdat de reis langzamer verliep dan verwacht hadden wij helaas geen tijd voor sightseeing, alleen op die plaatsen waar we de nacht doorbrachten. Ook dan was het niet altijd even eenvoudig omdat wij om veiligheidsredenen ervoor moesten zorgen dat er altijd twee bemanningsleden aan boord waren.

Vanaf Verdun verder de Nancy. Ik kan me niet herinneren waar het was, maar we verlieten de Maas naar Canal de l’Est en bij Le Faubourg verlieten we dat kanaal naar de Saône die ons helemaal naar Lyon bracht.

Waar het exact was weet ik niet meer, maar ergens langs het Canal de l’Est liepen we aan de grond, de boot ging niet meer voor of achteruit. Er waren geen schepen die ons konden helpen dus moesten we zelf een oplossing bedenken. We lieten de sloep in het water zakken, namen het anker in de sloep en roeiden naar de kant waar we de ankerketting aan een boom bevestigden. Met behulp van de ankerlier trokken wij de boot los. Nadat de sloep weer aan boord was gehesen vervolgden wij onze reis.

Uiteindelijk kwamen we aan in Lyon waar we de boot aanmeerden bij de jachthaven. Tijdens het inchecken bij de havenmeester, kregen we te horen dat we het laatste stuk naar Marseille niet konden voortzetten vanwege de te lage waterstanden op de rivier de Rhône en dat het zeker tien dagen zou duren! Het wachten was op water dat vanuit Zwitserland de Rhône in gelaten zou worden. Lyon is een prachtige stad, maar niet voor 10 dagen, we wilden zo graag onze reis voortzetten die tot nu toe zo goed ging. Eindelijk kwam de dag dat we Lyon zouden verlaten. Er lagen inmiddels een groot aantal boten en schepen te wachten om verder naar het zuiden te varen.

Ondanks het water dat vanuit Zwitserland binnenstroomde, was het waterpeil zo gevaarlijk laag dat werd besloten er met loodsen gevaren moest worden. De eerste en elke vijfde boot kreeg een loods aan boord. Alle andere boten moesten hun exacte manoeuvres volgen, wat soms behoorlijk stressvol was. Volgende stop was de enorme sluis bij Bollène met een hoogteverschil van 23 meter. Gelukkig was de sluis ontworpen met drijvende bolders hetgeen het schutten eenvoudig maakte. De sluis was erg indrukwekkend, als je omhoog keek zag je alleen maar twee zwarte muren en de blauwe hemel.

Na het passeren van de sluis verliep de reis weer voorspoedig. We stopten bij Orange waar we twee nachten verbleven om alles gereed te maken voor het laatste stuk naar Marseille, het begon nu allemaal wat spannender te worden. We volgden de rivier de Rhône naar Avignon en Arles, vandaar door de Camargue, wat ook geweldig was. Toen we eenmaal de Middellandse Zee hadden bereikt staken we het open water over naar Marseille.

Na ons te hebben gemeld bij de havenmeester, bleek dat wij hadden moeten reserveren, de jachthaven was helemaal vol! De havenmeester kwam vervolgens toch met een oplossing; wij konden de ligplaats gebruiken van een van de jachthavenleden die met zijn jacht op vakantie was. Het enige nadeel was dat wij maar veertien dagen de tijd hadden om de boot gereed te maken en op te tuigen voor de oversteek naar Spanje.

Zonder tijd te verliezen begonnen we de boot op te tuigen, het plaatsen van de masten, vastmaken van de tuidraden, het testen van de zeilen enz. Ik ververste de motorolie en controleerde het koelsysteem, de accu’s enz. Alle bouten en moeren werden aan gedraaid en ook de opklapbare kiel gecontroleerd, alles leek goed te gaan. Ik stelde Conrad voor om ook de schroef en het roer te controleren. Hij zei dat het niet nodig zou zijn omdat het nog zo nieuw was. Na overleg met de twee andere jongens besloten we het toch te checken. Met een duikbril op ging ik het water in, het water in de jachthaven was verrassend helder. We hadden geen duikuitrusting, dus moesten het doen met een snorkel wat goed te doen was.

Na de eerste inspectie was het duidelijk dat het toch geen slecht idee was. Het roer was bevestigd met acht bouten en moeren (vier boven en vier benden het roer), waarvan er een aantal waren losgeraakt tijdens de reis over de rivieren in Frankrijk. De schroef en de kiel waren in orde, dus niets om ons zorgen over te maken. Op naar een winkel om twee dezelfde maat steeksleutels en nieuwe bouten en zelf borgende moeren te kopen.

Met twee ringsleutels aan een touwtje om mijn polsen gebonden ging ik het water in om één bout en moer te verwijderen om de staat ervan te controleren. Gezien de slechte staat van de bouten besloten wij alle acht te vervangen. De nieuwe bouten waren langer dan de originele waardoor er een extra borgmoer bevestigd kon worden. Conrad was erg onder de indruk dat wij dit probleem hadden opgelost en dat er nauwelijks kosten waren gemaakt!

Nu alle voorbereidingen waren getroffen, gingen wij de benodigde proviand kopen voor de volgende stap van onze reis, het oversteken van de Golf du Lyon. Volgens sommige boeken die we hadden gelezen, was het raadzaam om de Franse kust naar Spanje te volgen. Dit vanwege de Mistral-stormen die erg onvoorspelbaar waren. Na met z’n vieren te hebben overlegd besloten wij toch direct over te steken, dat zou veel tijd en geld sparen. De volgende ochtend kwam de jachthavenbeheerder ons vertellen dat de eigenaar van de ligplaats van plan was eerder terug te komen dan verwacht en dat we de volgende ochtend moesten vertrekken. Hoewel we mentaal nog niet honderd procent voorbereid waren, spraken we af om toch maar te vertrekken. We gingen samen met de kaart op tafel, de koers bespreken die wij moesten volgen om de oversteek naar Rosas in Spanje te maken. ‘s Avonds gingen we met z’n allen uit eten, we aten bouillabaisse in een lokaal restaurant, een plek waar alleen de lokale bewoners kwamen en geen toeristen. Hoewel het goed smaakte, was het niet iets dat ik opnieuw zou bestellen, ik zie die vissenogen nog steeds naar mij staren.

In de vroege ochtend van de volgende dag gooiende wij de trossen los en vertrokken we uit de jachthaven van Marseille. Op motorkracht voeren wij de haven uit, eenmaal op open water gekomen hesen we de zeilen één voor één. Niemand van ons had ooit eerder op deze boot gezeild dus het was even puzzelen hoe en wat. Met de wind in de zeilen en de koers uitgezet naar Rosas waren we eindelijk op weg naar Spanje. Gedurende de dag verliep alles heel soepel, er was niet veel wind maar genoeg om er een lekker gangetje in te houden en te leren hoe de boot zich op open water gedroeg. We stuurden om beurten, echt moeilijk was het niet, gewoon je ogen op het kompas gericht houden.

Alles ging goed, zelfs de eerste uren nadat de zon was ondergegaan verliepen soepel, maar toen, plotseling uit het niets, enorme golven en harde wind, die met de minuut erger werden. We zaten in een zware storm, waarvoor ze ons hadden gewaarschuwd, een Mistral-storm, de boot maakte zeer zware bewegingen en het slaan op de golven maakte het er niet gemakkelijker op. We begonnen allemaal zeeziek te worden en in de woonvertrekken ging het niet veel beter, de meubelen vlogen alle kanten op, alles wat los lag op de boekenplanken vlogen door de kajuit, de kastdeuren gingen open waardoor de inhoud in het rond vloog, het zag er allemaal niet goed uit.

Ed en ik waren al gauw over de zeeziekte heen, de anderen konden niets doen, ze zaten te ziek in de kajuit dus bestuurden Ed en ik om beurten de boot. Op een bepaald moment was de storm zo hard dat het grootzeil kabel dat door de mast liep gebroken, het zeil viel langszij in het water. Nu zeilden we alleen op het kleine zeil, maar de boot kantelde zo erg dat we bang waren dat hij zou kapseizen. Ed en ik besloten dat het misschien beter was om op de motor verder te gaan en het zeil naar beneden te halen. De motor wilde niet starten, dus ik moest kijken hoe dat kwam. Het bleek dat de uitlaat vol water zat en dat er niet genoeg druk was om het water eruit te blazen.

Om het water uit de uitlaat te krijgen moest ik eerst een deel van de uitlaat verwijderen, de motor starten en vervolgens met draaiende motor de uitlaat weer terugplaatsen. Geloof me; het was niet zo eenvoudig als ik net schreef!

Nu we op de motor voeren haalden we ook het laatste zeil naar beneden en vervolgens de hele nacht naar het kompas staren, Ed en ik navigeerden de boot tot de storm voorbij was. Nu zaten we alle vier in de stuurhut en probeerden te achterhalen waar we waren. Eindelijk zagen we de vuurtoren van Rosas.

We naderden Rosas vanuit een compleet andere hoek dan gepland, we zeilden langs de kust. Plots stopte de boot, we waren op een zandbank gestrand, totaal vastgelopen, konden nergens heen en we waren zo dichtbij. Nadat we daar een tijdje hadden gezeten, zagen we iemand op het strand naar ons zwaaien, het was een Guarda Civil, Spaanse politie. Iemand moest naar de kust om hulp te halen, die iemand was ik, met droge kleren in een plastic zak om mijn arm gebonden ging ik het water in om vervolgens na een eind te hebben gezwommen aan op het strand. De politieagent was niet erg behulpzaam, maar na enig aandringen nam me mee naar Rosas, waar we een vissersboot vonden die de Zig-Zag vlot wilde trekken van de zandbank en vervolgens naar de haven te slepen.

In de haven realiseerden we ons hoeveel schade we hadden opgelopen en hoeveel geluk we hadden gehad om deze vreselijke storm te overleven. Nadat we de visserman hadden betaald voor zijn hulp, kregen we ook nog een boete van de politie. Hij verklaarde dat het verboden was om zo dicht bij de kust aan te meren en voor anker te gaan! Hij wilde niet geloven dat het een ongeluk was en dat wij daar niet hadden aangemeerd!

Nadat we een volledige inventarisatie van de schade hadden gemaakt, begonnen we met de reparaties. Eerst moesten we het ruim droogpompen. Tijdens de storm had de boot zo vaak op de hoge golven geslagen dat er water door de opening van de intrekbare kiel in het ruim was gekomen. Dit is iets wat moet worden onderzocht voordat er zelfs maar wordt gedacht aan het oversteken van de oceaan, wat uiteindelijk het plan van Conrad zou zijn. De hutten en de kombuis werden opgeruimd terwijl schade aan het interieur werd hersteld. Een lastige klus was het repareren van de stalen kabel van het grootzeil die was afgeknapt aan de top van de mast. Ik bood me vrijwillig aan om naar de top van de mast te gaan, zittend in de bootsmanstoel takelden Ed en Robert mij omhoog zodat ik de mast van bovenaf kon controleren. Vanaf de grond leek de mast niet zo hoog als wanneer je helemaal bovenin hangt is het nog veel erger. Bij elke kleine deining in de haven bewoog de boot met de golven, het was niet veel, maar genoeg als je boven op de mast bent. Het ene moment bevond ik me boven de boot, het volgende moment hing ik boven het water. Hoe dan ook, de inspectie toonde aan dat niet alleen de stalen kabel was gebroken, maar ook de katrol. Alle benodigde onderdelen werden besteld en vervangen, zodat alles weer zo goed als nieuw was.

Na ongeveer een week begonnen we met het plannen van het volgende deel van onze reis, zonder nog zeker te weten waar we uiteindelijk zouden eindigen. We vertrokken vanuit Rosas richting Barcelona, wat waarschijnlijk niet meer dan 200 km was, ongeveer 110 zeemijlen. Het was een prachtige dag en een genot om langs de kust te zeilen.

De reis naar Barcelona was uitzonderlijk ontspannen en aangenaam. We waren zeer tevreden met alle reparaties die we in Rosas hadden uitgevoerd; de boot zeilde prachtig en het voelde als een echte vakantie. Na aankomst in Barcelona legden we aan in de jachthaven die heel dicht bij het stadscentrum ligt, op slechts een korte wandeling van de beroemde La Rambla. Het was echt heel aangenaam daar te zijn dat we besloten om nog een paar dagen langer te blijven om wat bezienswaardigheden te bekijken.

Vanuit Barcelona verliep de reis naar Alicante voorspoedig, wij hebben verschillende havens aangedaan zoals Tarragona en Castellón de la Plana en Dénia, ook hadden wij genoeg tijd voor wat sightseeing. Hoeveel dagen wij er over hadden gedaan weet ik niet meer maar uiteindelijk bereikten wij Alicante. Zoals met mijn vader afgesproken zou hij eventuele post opsturen naar Post-restante in Alicante. Een dag of zo na aankomst ging ik naar het postkantoor om te informeren of er post was voor mij. Tot mijn verbazing ontving ik een brief van mijn vader, leuk maar had het niet verwacht. Ergens op een bankje de brief opengemaakt, er zat een kort briefje in van mijn ouders maar ook een enveloppe van het ministerie van defensie, ik werd opgeroepen voor mijn dienstplicht. Dat was echt balen omdat de dag ervoor Conrad had besloten om met de Zig-Zag door te varen naar Griekenland.

Blijkbaar had ik twee keuzes: teruggaan naar huis om mijn dienstlicht te vervullen of tien jaar wegblijven om aan de diensttijd te ontkomen. Na deze periode zou ik vrij zijn en kon ik niet worden berecht voor het niet opdagen. Dat was een moeilijke beslissing op die leeftijd. Ik moest de feiten onder ogen zien en teruggaan naar huis. Ik had een reis van drie maanden achter de rug en was platzak! Op naar de Nederlandse Consul waar ik na een lang gesprek, een renteloze lening van de staat ontving waarmee ik een treinkaartje naar huis kon kopen. Op 31 oktober 1972 nam ik afscheid van Conrad, Ed en Robert op het station van Alicante. Het was een hele reis, in Parijs nog met de metro van station zuid naar station noord voordat ik door kon reizen naar Amsterdam. Het duurde bijna 24 uur voordat ik arriveerde. Twee dagen later ging ik voor mijn medische keuring en twee weken later werd ik opgeroepen voor 18 maanden dienst voor Hare Majesteit in Kazerne Nunspeet.

Conrad en zijn bemanning zetten hun avonturen voort, eerst over de Middellandse Zee en vervolgens naar de Canarische Eilanden, vanwaar ze de Atlantische Oceaan overstaken naar het Caribisch gebied, langs de oostkust langs de Hudson River naar de grote meren. Vervolgens over de Mississippi, langs de westkust van Florida, via de Bahama’s en Haïti, door het Panamakanaal naar San Francisco, waar hij in 1981 aankwam na negen jaar reizen. Hoe anders zou mijn leven zijn geweest als ik aan boord was gebleven zullen we nooit weten.